یک نبرد هوایی تاریخی

تیمسارخلبان خلیلی، طی یک موقعیت اضطراری و اعلام آلرت و اسکرامبل ( آژیر) در ساعت 4 صبح روز 14 بهمن ماه سال 1366 برای دفاع از تاسیسات نفتی در خلیج فارس و برای مقابله با جنگنده های میراژ اف1 تازه خریداری شده توسط عراق، با اف14 خود به پرواز در می آید.

در ابتدا رادار ماهشهر خبر از شلوغی آسمان می دهد، چندین جنگنده عراقی اعم از میگ21 و میگ23 با اف 5 های دزفول درگیر شده اند. اما هجوم 6 فروندی میگ های 23 به موقعیت تاسیسات دریایی به ویژه جزیره نفتی خارک، خبر از عملیات اصلی آنها دارد. البته تعقیب میراژ اف 1 ها که هنوز در آسمان عراق بودند نشان دهنده یک عملیات بزرگ هوایی بود.

در آن دوران موشک های فینیکس جنگنده اف 14 به علت تحریم تسلیحاتی و عدم فروش آن به ایران غنیمت بود و از آنجا که عراقی ها با دیدن اف 14 در رادار خود متواری می شدند نیروی هوایی ارتش ایران از اف 14 به عنوان یک عنصر وحشت استفاده می کرد.
اما اینبار تیمسار خلیلی متوجه جسارت خلبانان عراقی می شود. هر 6 فروند میگ 23 به صحنه درگیری با اف 14 نزدیک و نزدیک تر می شوند. اما تیمسار خلیلی همچنان از شلیک موشک های فینیکس که قبلا هر کدام از آنهارا به مبلغ 24 میلیون تومان یا 3/5 میلیون دلار در آن روزگار خریداری کرده بودند و دیگر به ما نمی دادند، خودداری می کند.

در نهایت در نزدیکی آسمان خارک یک فروند جنگنده اف 14 ایرانی مسلح با 6 فروند میگ 23 عراقی کاملا مسلح درگیر می شود.

در ابتدا چند فروند موشک از میگ 23 ها به سمت جثه بزرگ اف14 ایرانی شلیک می شود اما در هر بار به کمک رادار بوشهر و رادار قدرتمند Awg9 اف 14 ، تیمسار خلیلی از اصابت این موشکهای تعقیب کننده راداری و حرارتی جلو گیری می کند. میگ 23 ها تغییر فرمیشن می دهند و تقریبا تیمسار خلیلی محاصره می شود. اما تیمسار خلیلی یک فروند میگ 23 را از روبرو میبیند که برای شکار او تمام سرعت و سمت را درست انتخاب کرده و از قضا در رادار چندین فروند موشک نیز به سمت اف 14 پراکنده هستند!

تیمسار خلیلی که متوجه شده تسلیحات میگ 23 ها فقط برای شکار اف 14 های ایران هستند و فاقد بمب و سلاح های هوا به زمین جهت بمباران خارک هستند وارد درگیری داگ فایت ( تن به تن نزدیک) می شود. او با رها سازی فلیر و چف ( نوعی منور جهت گمراه کردن موشک های حرارتی) موشک های در تعقیب خود را گمراه می کند و با افزایش شدید سرعت دلاورمردانه به سمت میگ 23 روبرویی یورش می برد و توپ 20 میلیمتری اف 14 را در مسیر میگ23 می نوازد. میگ 23 نگون بخت وارد خط تیربار می شود و در نزدیکی اف 14 منفجر می شود.

تیمسار خلیلی گردش شدیدی انجام می دهد. میگ 23 ها مانده و وحشت زده همه موشکهای خود را به سمت اف 14 ایرانی شلیک می کنند. سامانه های اف 14 به شدت به تیمسار یدالله خلیلی هشدار می دهند اما او تصمیم به اجرای مانور شدید و مرگ آور اسپلیت اس می گیرد.

او به صورت وارونه به سمت زمین شیرجه می رود و طی یک حرکت نیم دایره ای پشت سر میگ 23 ها ظاهر می شود. تیمسار خلیلی دوباره توپخانه 20 میلیمتری خود را به کار می اندازد و میگ 23 ای که کامپیوتر اف 14 در اولویت شلیک قرار داده را هدف قرار می دهد. میگ 23 دوم منفجر می شود و ترکش های ان به دو میگ 23 کناری اصابت می کنند و دود غلیظی از آن دو بلند می شود.

تیمسار خلیلی به دنبال میگ 23 پنجم یورش می برد اما او سوخت کافی ندارد. خلبان وحشت زده میگ 23 پنجم اجکت می کند تا با اف 14 ایرانی درگیر نشود تا هوادریای نیروی دریایی او را اسیر کند.
میگ 23 ششم راه فرار به یک کشور عربی را در پیش میگیرد اما احتمال زیاد با اتمام سوخت به علت برخورد ترکش با مخزن سوختش او نیز اجکت کرده.

اف 14 ایرانی که هنوز حتی یک موشک شلیک نکرده در خواست تانکر سوخت رسان می کند. در خواستی که به علت هیجانات وارده به افسر رادار بوشهر، او را بیهوش می کند. تانکر فورا به منطقه اف 14 نزدیک می شود و تیمسار خلیلی یکی دیگر از قطعات پازل دلاورمردی و مهارت خود را تکمیل می کند. او در آسمان خلیج پارس سوخت گیری هوایی انجام می دهد و آماده درگیری با 4 فروند میراژ اف 1 که احتمالا خلبانان اجاره ای فرانسوی هدایت 2 فروند از آنان را بر عهده دارند می شود.

پیش از آنکه میراژ اف1ها به برد موشکی خودشان برسند در برد هوایی 400 کیلومتری ابر رادار اف 14 قرار گرفته بودند اما تیمسار 200 کیلومتر دیگر برای شلیک اولین موشک خود نیاز داشت. اف 14 با سرعت 2 ماخ و میراژها نیز با همین سرعت به سمت یکدیگر نزدیک می شوند. پس از لحظاتی تیمسار میراژها را در برد موشکی خود میبیند و یک تیر موشک فینیکس شلیک می کند. موشک نیمه فعال فینکس زمانی که روی هدفی در دور دست قفل می کند نیاز به رادار اف 14 دارد، پس اف 14 می بایست هدف را در رادار خود تا رسیدن موشک به 60 میلی داشته باشد و پس از آن است که موشک میتواند الگوریتم مرگ آور خود را میراژ پیاده کند.

تیمسار خلیلی با شجاعت تمام در صحنه نابرابر می ماند. موشک به 60 میلی میرسد. رادار اف 14 انواع هشدار ها را می نوازد. اما تیمسار تمکین نمی کند. خلبان کابین عقب فریاد می زند. قربان موشک!!! موشک!!! تیمسار طی یگ گردش شدید موشک را پشت سر می گذارد اما موشک فرانسوی در طراحی خود "انفجار در نزدیکی هدف نا موفق" را دارد. موج انفجار اف 14 ایرانی را تحت تاثیر قرار می دهد و سامانه های الکترونیکی برای لحظاتی مختل می شوند.
در همین لحظات تیمسار خلیلی خود را ریکاوری می کند. داد و فریاد افسران رادار بوشهر و ماهشهر احتمالا خبر خوبی دارند. بله اولین میراژ اف 1 شکار شده و موشک فینیکس کار خود را کرده. دود غلیظی آسمان را فرا گرفته است.

3 میراژ عصبانی دیگر فرصت را غنیمت شمرده و به دنبال ضربه به سکوی نفتی ایران هستند. اف 14 ایرانی آنان را تعقیب می کند اما دیگر موشک فینیکس شلیک نمی کند. تیمسار تلاش می کند از پشت به میراژها نزدیک شود تا بتواند موشک کوتاه برد سایدواندر شلیک کند. اما یکی از میراژ ها گردش می کند و پشت سر تیمسار خلیلی قرار می گیرد. به هر حال تیمسار خلیلی کار خود را می کند و موشک سایدوایندر را شلیک می کند. میراژ گردش می کند و موشک به هدف نمی خورد، اما تیمسار دوباره آهنگ گوش خراش توپخانه اف 14 را می نوازد، میراژ دوم آسیب شدیدی میبیند و از صحنه دور می شود.
لحظاتی بعد رادار بوشهر خبر از اجکت و در خواست امداد و نجات خلبان فرانسوی را می دهد.

دو میراژ دیگر با دیدن چنین موقعیت وحشتناکی و دستور اکید کنسل شدن عملیات، راه عراق را در پیش می گیرند. تیمسار نیز به دنبال تانکر می گردند تا شاید افسر رادار دوم نیز بیهوش شود!!! او برای بار دوم در آسمان خلیج پارس سوخت گیری هوایی می کند. و هیجان و شور و شعفی وصف ناپذیر در نیروی هوایی پدید می آید. اف5 های دزفول آن دو میراژ را تعقیب و یکی از آنها را شکار کردند. و میراژ اخر با اتمام سوخت در نزدیکی بصره سقوط کرد. اما رکن دوم ارتش (سازمان اطلاعات ارتش) حمله جدید هوایی برای ساقط کردن حتمی اف 14 ایرانی را گزارش می کند. در آن روز تیمسار خلیلی درجه های ارتقا خود را در آسمان و در کابین اف 14 دریافت می کند.

در آن روز او برای 6 بار دیگر در آسمان خلیج پارس سوخت گیری هوایی انجام می دهد. و 12 ساعت در آسمان گشت زنی می کند. جنگنده های عراقی به سمت او یورش می بردند اما در نزدیکی برد موشکی اف 14 با گردشی بزدلانه عملیات را کنسل می کردند.

تیمسار سرتیپ خلبان یدالله خلیلی ضمن شکار مستقیم 8 فروند جنگنده عراقی ( یک فروند دیگر در بعد از ظهر همان روز) و 10 فروند شکار غیر مستقیم و کنسل کردن 18 عملیات هوایی عراق، طولانی ترین گشت هوایی رزمی جهان را به نام خود ثبت کرد.

او در ساعت 17 و 50 دقیقه بعد از ظهر همان روز در حالی که هنوز مسلح بود در پایگاه هوایی بوشهر فرود آمد.
یاد او و دیگر قهرمانان واقعی جنگ گرامی باد!
┄┅•••==✧؛❁؛✧==•••┅┄

اگر این «حکایتهای واقعی» را بتوان به تابلوهایی ماندگار تبدیل کرد، زمزمۀ شوم «ما نمی توانیم» کیلومترها از ذهن جوانان ایران فاصله می گیرد. ما این همه قهرمان برای الگوسازی داریم و اهالی رسانه هیچ نمی‌کنند! از این قبیل حکایت‌های واقعی فراوان داریم؛ تصورش را بکنید اگر همین یک روایتی که برای‌تان در بالا نقل کردم، تبدیل به انیمیشن یا یک فیلم سینمایی شود، چه غوغایی در باور جوان ایرانی برپا می‌کند!