انسان امروز بر یک «فریب عظیم» می‌زید و بزرگ‌ترین نشانه‌ی این حقیقت آن است که خود از این فریب غافل است.
می‌انگارد که آزاد است؛ امّا از همه‌ی ادوار حیاتِ خویش دربندتر است؛
می انگارد که فکر روشنی دارد؛ امّا از همه‌ی ادوار حیات خویش در ظلمت بیشتری گرفتار است.
آزادی در نفی همه‌ی تعلقات است جز حقیقت که عین ذات انسان است.
شهید آوینی